Error
  • Error loading feed data.

Το μέλλον των ηλεκτρονικών βιβλίων (e-books) στις συλλογές των Βιβλιοθηκών. Διεθνές Συνέδριο για το Μέλλον του Βιβλίου, ΥΠΠΟ, Ελληνική Προεδρεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αθήνα - 7/4/2003 - Page 3

Article Index
Το μέλλον των ηλεκτρονικών βιβλίων (e-books) στις συλλογές των Βιβλιοθηκών. Διεθνές Συνέδριο για το Μέλλον του Βιβλίου, ΥΠΠΟ, Ελληνική Προεδρεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αθήνα - 7/4/2003
Page 2
Page 3
All Pages


Οι Βιβλιοθήκες είναι αναμενόμενο να θέλουν να μεγιστοποιήσουν την πρόσβαση με το ελάχιστο για αυτές κόστος, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τις επιδιώξεις των εκδοτών. Ως εκ τούτου, απαιτούνται διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο μερών για την εξεύρεση ενός μοντέλου συνεργασίας, το οποίο θα διασφαλίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα συμφέροντα τόσο των εκδοτών όσο και των Βιβλιοθηκών.

Σημαντικό πρόβλημα στη συνεργασία αυτή αποτελούν τα διαφορετικά πρότυπα (Standars) που εφαρμόζονται ή δεν εφαρμόζονται ακόμη τόσο στις συσκευές ανάγνωσης όσο και στα e-books. Όσο θα συνεχίζεται η κατάσταση αυτή, τόσο θα δυσκολεύονται οι Βιβλιοθήκες να εντάσσουν τα e-books στις συλλογές τους για χρήση. Είναι άμεσης προτεραιότητας η υιοθέτηση προτύπων τα οποία θα τυποποιούν όλα τα σχετικά με τη διακίνηση και χρήση των ηλεκτρονικών Βιβλίων.

Εάν εξασφαλιστούν κατάλληλα σχήματα τιμολόγησης, τα ψηφιακά βιβλία που απευθύνονται στις συσκευές ανάγνωσης e-books μπορούν να προσφέρουν πολλά στις βιβλιοθήκες και τους χρήστες τους. Βέβαια, στην προσπάθεια για πιο αποτελεσματικές υπηρεσίες, δεν πρέπει να μας διαφεύγουν τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά και η αποστολή της Βιβλιοθήκης απέναντι στην κοινωνία. Για παράδειγμα, δεν πρέπει να μας διαφεύγει η σημασία που θα έχει για την αποδοχή των ebooks η εξασφάλιση του δικαιώματος του χρήστη να διαβάζει ελεύθερα ό,τι θέλει χωρίς δυνατότητα ελέγχου του τι διαβάζει. Οι Βιβλιοθήκες πρέπει επίσης να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στους όρους χρήσης ή στις συμφωνίες αγοράς e-books, καθώς πρέπει να ακολουθούν τις αρχές της ελευθερίας λόγου και σκέψης.

Οι Βιβλιοθήκες θέλουν να εξασφαλίσουν ότι θα έχουν αντίγραφα των ηλεκτρονικών πηγών, οι οποίες θα ενταχθούν στις μόνιμες συλλογές τους για συνεχή χρήση, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τις πρακτικές που προβλέπουν πληρωμές με βάση τη χρήση ή πρόσβαση με ημερομηνία λήξης.

Οι Βιβλιοθήκες χρειάζονται επίσης να έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς των ηλεκτρονικού περιεχομένου από ένα μέσο αποθήκευσης σε άλλο, κάθε φορά που θα υπάρχουν αλλαγές της τεχνολογίας.

Πολλές Βιβλιοθήκες αντιμετώπισαν τον κίνδυνο εξαφάνισης των συλλογών τους, επειδή στις συμβάσεις πρόσβασης σε ηλεκτρονική πληροφόρηση είχαν συγκεκριμένους χρονικούς περιορισμούς χρήσης, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με την επιθυμία των Βιβλιοθηκών για μακροχρόνια πρόσβαση στο περιεχόμενο που έχει αποκτηθεί. Αυτό είναι επίσης ένα από τα θέματα που απασχολούν ιδιαίτερα τις Εθνικές Βιβλιοθήκες, οι οποίες έχουν την ευθύνη διαχείρισης και διάσωσης των κοινωνικών και πολιτιστικών καταγραφών.

Όλα τα παραπάνω μας οδηγούν στην απάντηση του ερωτήματος για το κατά πόσον υπάρχει ρόλος και θέση για τα ψηφιακά βιβλία στις συλλογές των Βιβλιοθηκών.

Το μέλλον των e-books στις συλλογές Βιβλιοθηκών είναι ακόμη αβέβαιο. Πρέπει να υπάρξει σημαντική πρόοδος στα πρότυπα, τις τεχνολογίες και τα μοντέλα διακίνησης και πληρωμών τα οποία εφαρμόζονται στα ηλεκτρονικά βιβλία, καθώς μέχρι τότε οι Βιβλιοθήκες θα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα ένταξης των e-books στις συλλογές τους και στη χρήση τους από τους αναγνώστες τους. Οι προοπτικές για αντικατάσταση των μόνιμων έντυπων συλλογών των Βιβλιοθηκών με ηλεκτρονικές είναι σε κάθε περίπτωση πολύ περιορισμένες.

Η εκτίμησή μου είναι ότι, μέχρις ότου οι εκδότες εξασφαλίσουν το τεχνολογικό και επιχειρηματικό πλαίσιο που θα επιτρέπουν στις Βιβλιοθήκες να διακινούν τα e-books στους αναγνώστες, να τα ζητούν πίσω και να τα δανείζουν σε άλλο αναγνώστη, θα υπάρχει περιορισμένος ρόλος για τα ηλεκτρονικά περιοδικά ως συστατικά των συλλογών των Βιβλιοθηκών. Αυτό βέβαια μπορεί να σημαίνει υψηλότερη χρέωση για τα e-book σε "έκδοση Βιβλιοθήκης" ή τη χρέωση με βάση τέλη κυκλοφορίας ή και τα δύο.

Στην περίπτωση των e-books, που απευθύνονται στη συνηθισμένη αγορά βιβλίου, η απάντησή είναι λιγότερο σαφής. Αν το μοντέλο που θα κυριαρχήσει θα είναι αυτό στο οποίο το e-book θα αποθηκεύεται και θα παραμένει μόνιμα κλειδωμένο σε έναν απλό αναγνώστη από τον προμηθευτή, γεγονός που θα σημαίνει ότι οι Βιβλιοθήκες δε θα μπορούν να το δανείζουν με λειτουργικό τρόπο, οι προοπτικές είναι περιορισμένες, καθώς οι Βιβλιοθήκες θα πρέπει είτε να αγοράζουν έναν αναγνώστη για κάθε e-book (ή μικρό αριθμό e-books) και να δανείζουν τη συσκευή μαζί με το περιεχόμενο ή να διαθέτουν το υλικό για χρήση μόνο εντός της Βιβλιοθήκης με έναν όμοιο τρόπο.

Καλύτερη προοπτική φαίνεται να υπάρχει για τα εξειδικευμένα επιστημονικά ηλεκτρονικά βιβλία, τα οποία απευθύνονται κυρίως στην επιστημονική κοινότητα, καθώς οι δυνατότητες τις οποίες μπορούν να έχουν, όπως για παράδειγμα η λειτουργία τους σε πύλες πληροφόρησης (Portal), τα καθιστούν εξαιρετικά χρήσιμα στην ολοκληρωμένη προσέγγιση ενός επιστημονικού ερευνητικού αντικειμένου.


YouTube

Νέα από το uoi.gr

We have 2 guests online
Facebook Image
FindUsOnFlickr