Ολος ο Πλάτων σ' έναν τόμο

Μια έκδοση ορόσημο για την εποχή της, η πρώτη έντυπη έκδοση του αρχαίου ελληνικού κειμένου (editio princeps) των Απάντων του Πλάτωνος, από τον τυπογράφο Αλδο Μανούτιο (Βενετία, 1513), επανεκδίδεται πανομοιότυπη στις μέρες μας από τον εκδοτικό οίκο «Μίλητος» (προς 152,88 ευρώ).

Πρόκειται για έναν εκδοτικό άθλο, ένα πολυτελή τόμο 1.000 σελίδων, με όλα τα έργα του Πλάτωνος, τυπωμένα με τα γνωστά βυζαντινίζοντα γράμματα του Αλδου Μανούτιου.

Ποιος είναι ο Αλδος Μανούτιος; Ενας από τους πρώτους μεγάλους Ιταλούς τυπογράφους και ουμανιστές της Αναγέννησης και εκδότης πολλών αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων από το 1491 ώς το 1515. Το τυπογραφείο του στη Βενετία είχε μεταβληθεί σε τόπο συγκέντρωσης λογίων και σε Ακαδημία. Σπουδαίος συνεργάτης του υπήρξε, Κρητικός φιλόλογος Μάρκος Μουσούρος, ο οποίος υπήρξε και ο κύριος επιστημονικός και φιλολογικός επιμελητής των εκδόσεων των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.

Η έκδοση των Απάντων του Πλάτωνος αφιερώνεται από τον Αλδο Μανούτιο στον Πάπα Λέοντα Χ, που καταγόταν από την πλευρά των Μεδίκων. Στον πρόλογό του, που είναι γραμμένος στα λατινικά, ο Αλδος Μανούτιος εκθειάζει τη γενιά των Μεδίκων.

Ο Μάρκος Μουσούρος προτάσσει στην έκδοση ένα ελεγειακό ποίημα σε αρχαΐζουσα γλώσσα που αποτελεί ύμνο στον Πλάτωνα και συνάμα παράκληση στον Πάπα Λέοντα προκειμένου να παρέμβει για ειρήνευση των λαών.

Η νέα πανομοιότυπη έκδοση συνοδεύεται από ειδική εισαγωγική μελέτη, γραμμένη από το φιλόλογο-παλαιολόγο Αγαμέμνονα Τσέλικα, ο οποίος έχει μεταφράσει το λατινικό κείμενο του Αλδου Μανούτιου στα νέα ελληνικά και το ποίημα του Μάρκου Μουσούρου σε έμμετρο νεοελληνικό λόγο.

Η σπουδαιότητα της έκδοσης αυτής, σύμφωνα με τον κ. Τσέλικα, «έγκειται στην τεράστια απήχησή της στην εποχή της», γιατί αφιερώνεται στον Πάπα Χ των Μεδίκων «με την προτροπή να ειρηνεύσει την Ευρώπη, να οργανώσει σταυροφορία για την απελευθέρωση της Ελλάδας και ο Νέος Κόσμος, που στο μεταξύ είχε ανακαλυφθεί, να εκχριστιανιστεί και εκπολιτιστεί με βάση τις αρχαίες ελληνικές φιλοσοφικές αρχές και το Ευαγγέλιο».

Η αρχική έκδοση του 1513 προήλθε από την Εθνική Βιβλιοθήκη, «η οποία έχει μπει στη λογική προβολής αυτού του πλούσιου υλικού που έχει στην κατοχή της», όπως τονίζει ο διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης κ. Γεώργιος Ζάχος.