Ίντερνετ και Τοπική Αυτοδιοίκηση

Η εμβάθυνση της δημοκρατίας προϋποθέτει την επέκταση του θεμελιώδους δικαιώματος των πολιτών να εκφράζουν τις απόψεις τους για αποφάσεις που πρόκειται να επηρεάσουν τη ζωή τους. Προϋποθέτει επίσης τη διαφάνεια και τη λογοδοσία της τοπικής αυτοδιοίκησης - και όχι μόνο- για τον τρόπο άσκησης και διαχείρισης της εξουσίας που της έχει δοθεί.

Παρά τις Συνταγματικές και Νομοθετικές προβλέψεις για την ευθύνη των τοπικών αρχών να διαβουλεύονται και να ενημερώνουν τους πολίτες είναι συνηθισμένο το φαινόμενο Δημοτικές Αρχές, Νομαρχίες, Υπουργεία κ.α. να αποφασίζουν με αδιαφάνεια και να αδιαφορούν  για τη συμμετοχή και την ενημέρωση των πολιτών τους οποίους υπηρετούν.

Δυστυχώς το φαινόμενο αυτό βρίσκει ακραία εφαρμογή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση του Νομού μας.

Η ψηφιακή κοινωνία στην οποία ζούμε δίνει τη δυνατότητα για δημόσια έκφραση και πληροφόρηση των πολιτών με αποτελεσματικό τρόπο και με εξαιρετικά χαμηλό κόστος.

Το Διαδίκτυο (Ίντερνετ) προσφέρει τεράστιες δυνατότητες για δημόσια έκφραση των συνδεδεμένων ατόμων και αλληλεπίδρασής τους με κοινωνικές, πολιτικές και δημόσιες εξουσίες. Νέες επικοινωνιακές πρακτικές έχουν εμφανιστεί και καθιερωθεί: Εκατομμύρια Ιστοσελίδες  (Γουέμπ Σάιτς – websites), προσωπικά ημερολόγια (Μπλόγκς-Blogs),  Χώροι ανταλλαγής απόψεων (Φορουμ- Forum) λειτουργούν τόσο ως  πληροφορικές πηγές όσο και ως μέσα δημόσιας έκφρασης των πολιτών.

Με δεδομένη την πολιτική της αδιαφάνειας και συσκότισης που εφαρμόζουν οι Δημοτικές Αρχές αρκετών Δήμων του Νομού μας είναι αναμενόμενο οι Ιστοσελίδες τους να είναι είτε ανύπαρκτες είτε, όπου υπάρχουν, όπως για παράδειγμα οι Ιστοσελίδες των Δήμων Ιωαννιτών http://www.ioannina.gr/ , Κόνιτσας http://www.konitsa.gr/ και Μετσόβου http://www.metsovo.gr/home.htm καθώς και  Δημοτικών Επιχειρήσεων και Οργανισμών (ΔΕΥΑΙ), (Πνευματικό Κέντρο Ιωαννίνων) να είναι είτε «Υπό κατασκευή» ή να προσφέρουν εξαιρετικά περιορισμένη ενημέρωση.

Οι Ιστοσελίδες όλων των Δήμων του Νομού δεν προσφέρουν καμία δυνατότητα διαβούλευσης με τους πολίτες καθώς δεν παρουσιάζουν: α) τα πρακτικά των Συνεδριάσεων του Δημοτικού τους Συμβουλίου, β) τους Διαγωνισμούς έργων που προκηρύσσουν, γ) τις  προκηρύξεις για προσλήψεις προσωπικού, δ) τους απολογισμούς των Δημοτικών επιχειρήσεων και Οργανισμών, κ.α. Ανάλογη των  Δήμων - αν και καλύτερα ενημερωμένη- είναι η Ιστοσελίδα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ιωαννίνων: http://www.nomioan.gr/ .

Οι Ιστοσελίδες Ενημέρωσης που δημιουργήθηκαν από εφημερίδες της πόλης μας π.χ: http://www.ele.gr (Ελευθερία), http://www.epirotikosagon.gr/ (Ηπειρωτικός Αγών), http://www.epiruspress.com.gr/ , http://www.neoiagones.gr / (Νέοι Αγώνες της Ηπείρου), http://www.proinoslogos.gr/pn/ (Πρωινός Λόγος) και  http://www.proinanea.gr/ ( Πρωϊνά Νέα) ή έχουν την μορφή Ηλεκτρονικής Πύλης Ενημέρωσης (Portal) όπως οι:  http://www.enp.gr/ , http://www.epcon.gr /, http://www.epirusportal.gr/ , http://ioanninanews.gr/wp/ , http://www.yiannina.net/ , http://www.ioannina24.gr / αύξησαν σημαντικά την δυνατότητά μας για πληροφόρηση αλλά η συμβολή τους στη διαφάνεια και τη λογοδοσία της τοπικής εξουσίας ήταν μέχρι τώρα, με μερικές εξαιρέσεις, περιορισμένη καθώς είναι ευθύνη των τοπικών αρχών της περιοχής μας αφού αντιληφθούν την υποχρέωσή τους για ενημέρωση, λογοδοσία και συμμετοχή των πολιτών να κάνουν τις ανάλογες κινήσεις για να το επιτύχουν.

Μέχρι να γίνει αυτό  είναι σκόπιμο οι πολίτες τόσο ατομικά όσο και συλλογικά, να αναπτύξουν μέσω του Διαδικτύου νέες μορφές ηλεκτρονικής επικοινωνίας και κοινωνικής δικτύωσης που θα επιτρέπουν τη δημόσια έκφραση των απόψεών τους. Τα δίκτυα αυτά μπορούν εν δυνάμει να υποκαταστήσουν την ελλιπή πληροφόρηση της τοπικής εξουσίας και να την εξαναγκάσουν στην τήρηση των υποχρεώσεών της να ενημερώνει και να διαβουλεύεται μαζί τους.

Είναι βέβαιο ότι τέτοιες ενέργειες θα συμβάλουν στην ανάπτυξη και την εμβάθυνση της δημοκρατίας στην περιοχή μας και ως τέτοιες πρέπει να ενισχυθούν από όλες τις υγιείς δημοκρατικές δυνάμεις.

Δρ. Γιώργος Κ. Ζάχος

Διευθυντής Βιβλιοθήκης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων