Πολιτικά κόμματα και ηγέτες
Πολιτικά κόμματα και ηγέτες
27.09.07
Του Γιώργου Ζάχου
Βασικό συστατικό της κοινοβουλευτικής μας Δημοκρατίας είναι τα πολιτικά κόμματα. Τα κόμματα οργανώνουν, κατευθύνουν και κινητοποιούν τους πολίτες-ψηφοφόρους σε κοινούς πολιτικoύς στόχους, προτείνουν υποψηφίους για δημόσια αξιώματα, παρακολουθούν και ελέγχουν τη δράση αυτών που εκλέχθηκαν κ.α. Συνεκτικό στοιχείο του κάθε κόμματος είναι η πολιτική ιδεολογία του. Η ιδεολογία είναι αυτή που καθορίζει τη στάση και τις θέσεις των μελών του κόμματος τόσο ατομικά όσο και συλλογικά σε θέματα απασχόλησης, οικονομίας, εκπαίδευσης, υγείας, κοινωνικής δικαιοσύνης, προστασίας του περιβάλλοντος, της οικογένειας, της μετανάστευσης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά ακόμη και την πολιτική εκμετάλλευση του πατριωτισμού των πολιτών, του θρησκευτικού τους συναισθήματος, τις φοβίες τους κ.α.
Το πολιτικό φάσμα στην Ελλάδα όπως σχεδόν σε όλη την Ευρώπη κινείται γύρω από την διάκριση Αριστερά – Δεξιά. Σε επίπεδο κυβερνητικής πρότασης η διάκριση είναι ανάμεσα στην Σοσιαλδημοκρατία που εκπροσωπεί το ΠΑΣΟΚ και την Συντηρητική Νεοφιλελεύθερη Δεξιά που εκπροσωπεί η Νέα Δημοκρατία. Παρά το γεγονός ότι σε μερικές περιπτώσεις κυβερνητικής πρακτικής τα όρια μεταξύ των δύο αυτών πολιτικών σχηματισμών ήταν δυσδιάκριτα οι διαφορές υπάρχουν και είναι πολλές. Η Σοσιαλδημοκρατία ενδιαφέρεται για τη στήριξη των αδύνατων οικονομικά στρωμάτων της κοινωνίας, την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή, τον δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης και της υγείας, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος, κ.α. Αντίθετα, παρά τις κατά καιρούς μεταλλάξεις της, η Νεοφιλελεύθερη Δεξιά ενδιαφέρεται κύρια για την ελευθερία δράσης του κεφαλαίου και των επιχειρήσεων. Κύριο στοιχείο της ιδεολογίας της αποτελεί η αντίληψη ότι μέσα από την ευημερία των επιχειρήσεων και των επιχειρηματιών θα προκύψει η γενική ευημερία. Ως εκ τούτου αντιλαμβάνεται τις κοινωνικές δαπάνες ως αντιπαραγωγικές, ως αναγκαίο κακό που πρέπει να αντιμετωπιστεί με το λιγότερο δυνατό κόστος. Στην ανάγκη διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προτάσσει την τάξη και την καταστολή. Στην προστασία του περιβάλλοντος προτάσσει την «αξιοποίηση» και την «οικονομική ανάπτυξη» κ.α. Για την απόκρυψη της αντιλαϊκής πολιτικής της ιδεολογίας, πολλές φορές απευθύνεται στο εθνικό ή θρησκευτικό συναίσθημα και το θυμικό των πολιτών με την δημιουργία ιδεολογημάτων που δεν έχουν σχέση με καθημερινά τους προβλήματα.
Στην σύγχρονη κοινωνία της επικοινωνίας και της εικόνας που ζούμε η εκλογική επιτυχία των κομμάτων δεν καθορίζεται μόνο από το μήνυμα (Ιδεολογία και Κυβερνητικό πρόγραμμα) αλλά, σε μεγάλο βαθμό, από τα άτομα που θα μεταφέρουν το μήνυμα αυτό στην Κοινωνία. Ως εκ τούτου ο ηγέτης του κόμματος πρέπει να διαθέτει όχι μόνο όραμα και ιδεολογία αλλά και επικοινωνιακά χαρίσματα που θα του επιτρέπουν να κάνει το μήνυμα του κόμματός του κατανοητό από τους πολίτες-ψηφοφόρους. Ο ηγέτης πρέπει να πείθει και να εμπνέει.
Η εκλογική ήττα του ΠΑΣΟΚ στις πρόσφατες εκλογές, αποκάλυψε τα λάθη που έκανε η ηγεσία του, τόσο στην αντιπολιτευτική της τακτική όσο και στην παρουσίαση της πολιτικής ιδεολογίας και κυβερνητικής του πρότασης. Η συζήτηση που ξεκίνησε και οι κομματικές διαδικασίες που αποφασίστηκαν προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία να προχωρήσει το ΠΑΣΟΚ στην αποσαφήνιση της ιδεολογίας και της κυβερνητικής του πρότασης, και στην εκλογή νέας ηγεσίας που θα μπορεί να τα μεταφέρει στους πολίτες με μεγαλύτερη σαφήνεια και αποτελεσματικότητα. Εφόσον η πορεία αυτή γίνει με διαφάνεια και εσωκομματική δημοκρατία, συνοδευτεί από ανανέωση του στελεχιακού δυναμικού που θα εφαρμόσει νέες ιδέες και σύγχρονες εσωκομματικές πρακτικές και αποφευχθούν στείρες προσωπικές αντιπαραθέσεις, είναι βέβαιο ότι θα είναι καρποφόρα τόσο για την μεγάλη αυτή δημοκρατική παράταξη όσο και για τον τόπο.
* Δρ. Γεώργιος Κ. Ζάχος
Διευθυντής Βιβλιοθήκης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
τ. Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος
[Πηγή ]
Νέοι Αγώνες Ηπείρου (27.09.07)
